BÀI ÐỌC I: Hc 35, 1-15
Ai tuân giữ lề luật, là dâng nhiều lễ vật. Chuyên giữ các điều răn và xa lánh mọi điều gian ác, là dâng lễ hy tế cứu độ. Hãy dâng của lễ xin ơn tha thứ cho những bất công, hãy cầu nguyện xin ơn tha tội, và hãy xa lánh những điều gian tà. Ai thực thi bác ái, là hiến dâng của lễ hoàn hảo; ai làm phúc bố thí, là dâng của lễ hy tế. Ðiều làm đẹp lòng Chúa là xa lánh gian ác. Lánh xa bất công là dâng của lễ đền tội. Ngươi đừng đến trước mặt Chúa với bàn tay không; vì tất cả những điều đó là do mệnh lệnh của Thiên Chúa. Của lễ người công chính làm cho bàn thờ nên phong phú, và hương thơm êm dịu của nó bay lên trước dung nhan Ðấng Tối Cao. Lễ vật hiến tế của người công chính đã được chấp nhận, và Chúa sẽ không quên kẻ ấy. Ngươi hãy tôn vinh Thiên Chúa với tâm hồn quảng đại, và đừng rút bớt lại của lễ đầu mùa do công lao tay ngươi làm ra. Mỗi lần ngươi dâng của lễ, nét mặt ngươi hãy vui tươi, và hãy hân hoan thánh hiến một phần mười của ngươi dâng. Ngươi hãy dâng lên Ðấng Tối Cao tuỳ theo như Người đã ban cho ngươi, và hãy dâng với tâm hồn quảng đại theo sự ngươi đang có trong tay, vì Chúa là Ðấng thưởng công và sẽ trả lại cho ngươi gấp bảy lần. Ngươi chớ dâng những lễ vật hèn kém, vì Người sẽ không nhận của lễ như vậy đâu, ngươi cũng đừng trông gì nơi những của lễ bất chính, vì Chúa là Ðấng xét xử, Người không thiên vị ai đâu.
PHÚC ÂM: Mc 10, 28-31
Khi ấy, Phêrô thưa cùng Chúa Giêsu rằng: “Ðây chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thầy?” Chúa Giêsu trả lời rằng: “Thầy bảo thật các con, chẳng ai bỏ nhà cửa, anh em, chị em, cha mẹ, con cái, đồng ruộng vì Thầy và vì Phúc Âm, mà ngay bây giờ lại không được gấp trăm ở đời này về nhà cửa, anh em, chị em, cha mẹ, con cái và ruộng nương cùng với sự bắt bớ, và ở đời sau được sự sống vĩnh cửu. Nhưng có nhiều kẻ trước nhất sẽ nên rốt hết, và những kẻ rốt hết sẽ nên trước nhất”.
Suy Niệm 1: CHÚA KHÔNG THUA TA TRONG LÒNG QUẢNG ĐẠI
Bản văn sách Huấn ca hôm nay đếm được 11 lần nhắc đến từ “của lễ”. Giáo huấn nòng cốt là: Sống chu toàn các giới luật chính là ‘của lễ’ phong phú, đẹp ý Chúa – như ta vẫn thường nghe rằng “vâng lời trọng hơn của lễ”. Đó là ý nghĩa thứ nhất và quan trọng nhất của ‘của lễ’.
Song ‘của lễ’ theo nghĩa thứ hai, tức nghĩa đen (chẳng hạn vật phẩm, tiền bạc) vẫn có ý nghĩa của nó, do đó vẫn cần thiết, chứ không bị loại trừ. Ở đây, lời Chúa dạy ta hãy dâng của lễ cách vui tươi và quảng đại. Đặc biệt, “đừng HỐI LỘ, Chúa chẳng nhận đâu; đừng ỷ vào của lễ BẤT CHÍNH, vì Chúa là Đức Chúa của công lý, Người không thiên vị”.
Theo đó, người làm ăn bất chính – nhất là công khai – mà dâng cúng tiền bạc hay vật phẩm vào nhà thờ, thì Chúa không nhận (vì thế các vị hữu trách cộng đoàn cũng không nên nhận!)… Đây là một thách đố gay gắt, bởi ta không dễ nói ‘không’ trước tiền của. Nhưng lửa thử vàng!
Mặt khác, khi chúng ta quảng đại với Chúa, ta sẽ nhận ra rằng Chúa không bao giờ thua ta trong lòng quảng đại. Đây là ý nghĩa của kiểu nói “Chúa sẽ trả lại gấp bảy lần” trong sách Huấn ca, và kiểu nói “được gấp trăm” trong Bài Tin Mừng.
Nhưng lưu ý, điều quan trọng không phải là được ‘gấp bảy’ hay ‘gấp trăm’ ở đời này, mà cần nhớ rằng có cả sự bách hại nữa – và nhất là, người siêu thoát, từ bỏ, quảng đại với Chúa thì sẽ được ‘sự sống vĩnh cửu’ ở đời sau. Hành trang càng nhỏ, càng dễ chui qua lỗ kim!…
Lm. Giuse Lê Công Đức, PSS.
……………………………..
Suy Niệm 2: CHÚNG CON SẼ ĐƯỢC GÌ KHI THEO NGÀI?
Trong bài đọc 1 hôm nay, tác giả sách Huấn Ca dạy về tương quan giữa chúng ta với Thiên Chúa khi chúng ta đến diệnkiến thánh nhan Ngài. Lời dạy này có thể được chia làm ba phần: thứ nhất là lời dạy về các loại lễ vật dâng lên Thiên Chúa; thứ hai là thái độ chúng ta cần có khi đến với Thiên Chúa; và thứ ba là sự công minh của Thiên Chúa trong khi xét xử chúng ta.
Theo tác giả sách Huấn Ca, các lễ vật chúng ta dâng lên Thiên Chúa không phải chỉ là những gì nằm ngoài chúng ta, nhưng chính là những hành động và thái độ sống của chúng ta đối với Thiên Chúa và đối với nhau. Mỗi loại lễ vật tương xứng với mỗi hành động và thái độ sống: Chúng ta dâng lễ vật kỳ an [bình an] khi chúng ta sống gắn bó với lệnh truyền [yêu thương] của Thiên Chúa; chúng ta dâng lễ vật tinh hảo khi chúng ta tỏ lòng biết ơn Thiên Chúa về muôn vàn ơn lành Ngài đã ban; chúng ta dâng lễ vật ngợi khen khi chúng ta làm việc bố thí; chúng ta dâng lễ vật đền tội khi chúng ta từ bỏ gian tà và chấm dứt bất công. Mỗi việc làm tốt là một lễ vật dâng lên Thiên Chúa. Vì vậy, tác giả sách Huấn Ca khuyến cáo chúng ta “đừng đến trước nhan Đức Chúa tay không, vì tất cả những gì phải dâng đều do lệnh truyền” (Hc 35: 4). Nói cách khác, chúng ta phải làm việc tốt vì đây chính là lệnh truyền của Thiên Chúa. Tuy nhiên, nhiều lần trong ngày sống hoặc tuần sống, chúng ta đã bỏ qua thật nhiều cơ hội để làm việc tốt. Chúng ta mất nhiều thời gian cho những chuyện vô bổ, không mang lại yêu thương và xây dựng. Để rồi chúng ta đến với Chúa trong thánh lễ mỗi ngày hay Chúa Nhật với bàn tay trắng. Thay vì hoang phí thời gian cho những việc làm mất lòng Chúa và làm buồn lòng nhau, hãy dành khoảng thời gian đó để làm việc tốt và cầu nguyện.
Khi đến với Đức Chúa, chúng ta cần có “tấm lòng quảng đại” và “nét mặt tươi cười” (Hc 35:8). Ở điểm này, tác giả sách Huấn ca khuyến cáo chúng ta “đừng bớt xén của đầu mùa tay con làm ra” (x. Hc 35:7). Thật vậy, chúng ta thường bớt xén những lễ vật dâng lên Đức Chúa, nhất là chúng ta thường bớt xén thời gian dành cho Ngài. Chúng ta dành nhiều thời gian để nói chuyện với những người bạn người thân của chúng ta và đôi khi nói những chuyện không hay không tốt và chúng ta không thấy tiếc thời gian và thấy vui vẻ. Còn khi đến với Chúa, chúng ta lại thấy tiếc thời gian hoặc với thái độ mệt mỏi và buồn chán. Hãy quảng đại với Đức Chúa như Ngài luôn quảng đại với chúng ta. Và hãy đến với Ngài với thái độ vui vẻ và hãnh diện.
Điều cuối cùng tác giả sách Huấn Ca nhắc nhở chúng ta trong bài đọc 1 là Thiên Chúa của chúng ta là Đấng công minh và quảng đại: Vì Đức Chúa là Đấng thưởng công, sẽ trả lại cho con gấp bảy lần. Đừng hối lộ, Người chẳng nhận đâu. Đừng ỷ vào hy lễ bất chính. Vì Đức Chúa là Đấng xét xử, Người chẳng thiên vị ai” (Hc 35:10-12). Chúng ta phải bỏ thái độ “ỷ lại” vào lòng thương xót của Thiên Chúa mà làm những điều bất chính. Thiên Chúa là Đấng thương xót, nhưng cũng là Đấng công minh và không thiên vị ai khi xét xử.
Trong bài Tin Mừng hôm qua, chúng ta đã nghe hai phần đầu về giáo huấn của Chúa Giêsu về sự giàu có. Tin Mừng hôm nay trình bày cho chúng ta giáo huấn của Chúa Giêsu về phần thưởng dành cho những ai bỏ hết mọi sự để làm môn đệ của Ngài. Như thường lệ, Phêrô là người đại diện cho các môn đệ trình bày với Chúa Giêsu về “chiến công” mà người thanh niên giàu có không làm được: “Thầy coi, phần chúng con, chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thầy!” (Mc 10:28). Đằng sau câu nói này hàm chứa câu hỏi về phần thưởng dành cho họ, những người bỏ mọi sự để làm môn đệ của Ngài. Câu trả lời của Chúa Giêsu cho chúng ta thấy rõ điều này: “Thầy bảo thật anh em: Chẳng hề có ai bỏ nhà cửa, anh em, chị em, mẹ cha, con cái hay ruộng đất, vì Thầy và vì Tin Mừng, mà ngay bây giờ, ở đời này, lại không nhận được nhà cửa, anh em, chị em, mẹ, con, hay ruộng đất, gấp trăm, cùng với sự ngược đãi, và sự sống vĩnh cửu ở đời sau” (Mc 10:29-30). Chúa Giêsu hứa phần thưởng cho những người môn đệ không chỉ ở đời sau [sự sống vĩnh cửu], nhưng ngay cả ở đời này khi họ vui hưởng các mối tương quan mang tính vật chất [nhà cửa, ruộng đất], xã hội [anh em, chị em, mẹ, con], và tôn giáo [sự ngược đãi]. Thực tế cho chúng ta thấy, những người theo Chúa Giêsu [nhất là trong đời sống thánh hiến linh mục, tu sĩ] vui hưởng những phần thưởng trên: Họ không lo lắng về cơm áo gạo tiền; họ không lo lắng về nơi ăn chốn ở; họ được mọi người kính trọng và chào đón. Tuy nhiên, nếu sống trọn vẹn với ơn gọi của mình, họ cũng sẽ đối diện với nhiều ngược đãi và đau khổ từ chính những người thân và cộng tác với mình.
Trong các phần thưởng ở đời này, sự ngược đãi là điều Maccô đưa ra như là điều kiện cần thiết của ơn gọi làm môn đệ của Chúa Giêsu. Đây chính là điều nhiều chúng ta, những người môn đệ của Chúa Giêsu, không mấy hoan nghênh. Chúng ta thường xem khó khăn và ngược đãi trong cuộc sống như là thử thách và đôi khi là “thánh giá” Chúa gởi đến cho mình. Chẳng mấy người trong chúng ta không xem chúng là “phần thưởng” mà Chúa Giêsu hứa ban cho người môn đệ. Thánh Giêrônimô dạy chúng ta rằng: Trong hành trình theo Chúa Giêsu, nhiều khi chúng ta quá chú tâm đến những điều chúng ta từ bỏ, và như thế hành trình chúng ta đi càng ngày càng trở nên nặng nề và buồn chán vì “Chúa bắt chúng ta từ bỏ quá nhiều.” Chính cái “đau đớn của từ bỏ” làm chúng ta quên mất niềm vui “theo Thầy” – Niềm vui chúng ta có được khi nhìn thấy ánh mắt yêu thương của Chúa Giêsu nhìn chúng cách say đắm và đem lòng yêu thương.
Bài Tin Mừng kết với câu: “Quả thật, nhiều kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót, còn những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu” (Mc 10:31). Nhiều người thường giải thích câu này để nói về việc những người khiêm nhường sẽ được tôn vinh và những người kiêu ngạo sẽ bị tủi hổ. Tuy nhiên, trong bối cảnh của bài Tin Mừng, câu nói này là lời khuyến khích của Chúa Giêsu cho các môn đệ của Ngài, là những người đã bỏ mọi sự để theo Ngài, về thực tế của một sự “thay đổi hoàn toàn.” Cụ thể là, những phần thưởng [niềm vui] họ nhận được khi theo Ngài vượt quá nhiều lần so với những điều mà họ từ bỏ trong đời này. Điều này hàm chứa chân lý sau cho các môn đệ: Hãy luôn nhìn về phía trước, nhìn vào Chúa Giêsu, nhìn vào niềm vui được làm môn đệ Ngài, hơn là mất thời gian để khóc than và luyến tiếc những mối tương quan và những thứ chúng ta đã từ bỏ.
Lm. Anthony, SDB.
………………………………
Suy Niệm 2: Phần thưởng cho môn đệ
- Sau khi người thanh niên giầu có bỏ Chúa mà đi, Phêrô liền hỏi Đức Giêsu : chúng con đã bỏ mọi sự mà theo Thầy, chúng con sẽ được lại gì ? Chúa đáp : Thầy bảo thật, ai bỏ cửa nhà, cha mẹ, con cái, ruộng vườn vì Thầy và vì Phúc âm, thì ngay ở đời này sẽ được lại gấp trăm cùng với các cơn bắt bớ, và ngày sau sẽ được sống đời đời, vì ai theo Thầy sẽ lật ngược được mọi giá trị ở đời : Ai bỏ đi thì được lại, ai ở sau thì trở nên trước.
- Khi nói tới hai chữ “từ bỏ” tức là không còn hoặc mất đi một cái gì đó mà trước đây mình đã có hay đã sở hữu. Tâm lý con người thường không chịu thua thiệt, luôn luôn đòi hỏi sự cân xứng, hoặc “có qua có lại mới toại lòng nhau”. Thánh Phêrô đã hỏi Chúa thay cho chúng ta : Từ bỏ mọi sự, theo Ngài chúng con sẽ được gì ?
Nhìn chung khi làm bất cứ việc gì có thể là tốt, có thể là xấu thì điều đầu tiên mà ai cũng nhắm đến, đó là phải có lời, có lợi.
Sau khi đưa ra một loạt những việc từ bỏ : cha mẹ, anh em, ruộng vườn, nhà cửa… Đức Giêsu khẳng định sẽ trọng thưởng gấp trăm ngay ở đời này cùng với sự ngược đãi, nhất là được sự sống đời đời mai ngày.
- Trả lời câu hỏi của Phêrô, Đức Giêsu hứa ban gấp trăm ngay ở đời này và đời sau được hưởng sự sống đời đời. Kiểu nói “gấp trăm ở đời này” cần được hiểu theo nghĩa phẩm chất hơn là theo nghĩa số lượng : từ bỏ cha mẹ không có nghĩa là để được một trăm cha mẹ ngay ở đời này, nhưng là để được điều quí giá hơn cha mẹ, đó là cộng đoàn anh em sống hiệp nhất với nhau trong đức tin.
Nếu hiểu theo nghĩa đen, thì việc bỏ cha mẹ, anh em, chị em hay con cái, hoặc nhà cửa và ruộng đất mà theo Chúa xem ra không bình thường, thậm chí còn mất tính nhân bản, hay đi ngược lại với nền giao dục gia đình nữa. Thực ra, phải hiểu là Đức Giêsu mời gọi chúng ta luôn biết chọn Chúa làm ưu tiên số một, những điều khác là thứ yếu. Những gì ở đời này chỉ là tạm bợ, chóng qua, chỉ có Chúa mới là vĩnh cửu. Đức Giêsu không muốn chúng ta quá bám víu vào vật chất, tiền bạc để rồi khước từ Nước Thiên Chúa.
- Đừng bắt cá hai tay (tục ngữ).
Có nghĩa là đừng tham lam , hai tay bắt hai con cá, như thế chẳng bắt được gì. Về vấn đề này, Đức Giêsu đã nhiều lần cảnh cáo trong suốt thời gian rao giảng Tin Mừng :”Các ngươi không thể phục vụ Thiên Chúa và tiền tài cùng một lúc (x.Lc16,13). Người giầu có thể đi đến chỗ không cần Thiên Chúa nữa. Họ từ từ đóng cửa con tim và không còn thấy anh em của mình đang đau khổ bên cạnh mình (Lc 16,19-31). Sự giầu sang bóp nghẹt Lời Chúa (x.Mt 13,22).
Truyện : Con lừa trước sự lựa chọn.
Ông viện trưởng đại học Paris ở thế kỷ 14 đã làm một thí nghệm như sau : ông để cho một con lừa nhịn đói, nhịn khát trong mấy ngày. Sau đó, ông đưa nó đến sân ăn, ông đặt nó giữa một thùng nước và một bó cỏ non. Lừa ta tuy đói lắm nhưng hễ nhìn đống cỏ này lại ngó thùng nước kia, nó lưỡng lự giữa nước và cỏ, để rồi cuối cùng kiệt sức mà chết.
Cuộc sống không ngừng đòi hỏi chúng ta phải lựa chọn và chọn lúc nào cũng đòi hỏi hy sinh. Kẻ bắt cá hai tay vẫn luôn luôn là người thua thiệt nhiều nhất. Hãy nhớ lại Lời Chúa đã phán:”Không ai có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ kia. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi tiền của được” (Mt 6,24).
- Kẻ sau hết sẽ nên trước hết…
Đức Giêsu nói :”Kẻ đứng đầu sẽ nên sau chót, và kẻ sau chót sẽ lên hàng đầu”. Trước hết phải hiểu sự ám chỉ về dân Do thái tự phụ là những người biết Thiên Chúa trước, nhưng rồi chính họ lại tự đánh mất cơ hội nhận ra Tin Mừng nơi Người.
Ngoài ra, câu nói này, Đức Giêsu muốn chúng ta đừng bao giờ ỷ lại, hay chểnh mảng trong nhiệm vụ, nhưng phải luôn hy sinh cố gắng và kiên trì trên bước đường theo Chúa. Ở đời tốt xấu trở như bàn tay. Có khi trước đây họ là người tội lỗi xấu xa, nhưng giờ họ lại ăn năn hối lỗi và có đời sống đạo đức tốt lành. Trái lại, có những người trước đây là tốt lành thánh thiện, nhưng giờ họ lại bê tha, tội lỗi, xấu xa.
- Truyện : Hoàng tử và thanh kiếm.
Vua Charles một lần kêu hoàng tử và cho hoàng tử được chọn. Trên bàn vua đặt một thanh kiếm và một vương miện (triều thiên). Vua hỏi :
– Con chọn cái nào ?
Ngần ngừ một lúc hoàng tử cầm lấy thanh kiếm.
Vua cha hỏi :
– Sao con lại chọn thanh kiếm ?
Hoàng tử cầm thanh kiếm chỉ vào vương miện đáp :
– Nhờ thanh kiếm này, con sẽ được vương miện kia.
Lm. Giuse Đinh Lập Liễm Gp. Đà Lạt